Otuzdan Fazla Ülkede Montessori’yi Keşfetmenin 55 Yılı, Bir Söyleşi

Betul Gun ve Susan Mayclin Stephenson, www.susanart.net

Ocak, 2024

1. Zamanımızın önde gelen Montessori liderlerinden biri olarak, Montessori eğitimi dünyasında, Yapıtlarını ve çalışmalarınızdan büyük ilham alıyorum. Her şeyden önce ,sizinle röportaj yapma fırsatı olma ayrıcalığını sağladığınız için teşekkür etmek istiyorum.

Bize biraz kendinizden bahseder misiniz?

Yıllar boyunca dünyanın çeşitli şehirlerinde çalışıp yaşadıktan sonra, şimdi Kaliforniya kıyısındaki küçük bir köy yakınında, Kızılderili ağaçlarıyla çevrili ve Pasifik Okyanusu’nun sesini duyabileceğim bir yerde yaşıyorum. Burada düşünebilir, meditasyon yapabilir, yazabilir ve resim yapabilir ve dünyanın başka bir yerindeki Montessori çalışmam için hazırlık yapabilirim. 1970-1971 yıllarında Londra, İngiltere’de ilk AMI Montessori diplomasını aldım ve o zamandan beri Montessori çocuk gelişimi, eğitimi ve daha yakın zamanda duygusal sinirbilim üzerine çalışıyor ve bu alanda yer alıyorum. Değişen görüşlerim, Montessori annesi, büyükannesi, okul veya devlet danışmanı, iki ila on sekiz yaş arası çocuk ve gençlerin öğretmeni, okul yöneticisi olmamdan kaynaklanıyor. AMI kursunda konuk ders veren ve sözlü sınav yapan bir eğitimciyim. Her etkinlik, her rol, bana daha fazla şey öğretiyor. Dr. Montessori’nin niyet ettiği şekilde uygulandığında, Montessori felsefesi ve pratiğinin gezegen için daha iyi bir gelecek yaratmak için sahip olduğumuz en güçlü araç olduğuna inanıyorum.

2. Kitaplarımızı okurken, her biri benzersiz bilgiler içeriyor ve büyük resmi temsil ediyor. Yazmadan önce konu ve içerik hakkında nasıl karar verdiğinizi ve kitaplarınızın arkasındaki hikayeler hakkında bazı bilgiler paylaşır mısınız?

Çocukların gelişimine yardımcı olmaya çalışırken tutkulu insanlarla çalışmayı seviyorum. Bu, bir yetimhane, mülteci okulu, hükümet yetkilileri, üniversite profesörleri, yeni Montessori okulları ve köklü büyük Montessori okulları olabilir. Her yeni deneyimle, Montessori’yi tüm bu farklı durumları anlatmak için nasıl açıklayacağımı ve hangi Montessori teorisi ve uygulamasının o grubun en çok yardımcı olduğunu daha iyi öğreniyorum. Bu yüzden kitaplarım farklı kitleler için yazılmıştır.

Örneğin, Aid to Life kitabındaki “Londra’da Bir Montessori 3-6 Sınıfını Ziyaret” başlıklı bölüm, planlanmış tüm sınıf grup derslerinden veya “çember zamanı” ndan bağımsız, kesintisiz minimum 3 saatlik çalışma döneminin günün en önemli kısmı olduğu otantik bir Montessori ilkokul sınıfını görmemiş birçok öğretmenle danıştığım için yazılmıştır. Aynı kitapta, “The book Please Help Me Do It Myself ” başlıklı bölüm, öğretmenlerin malzemelerin değil, öğretmen eğitiminin en önemli olduğunu anlamalarına yardımcı olur. Özellikle 6-12 sınıfında öğretmen, her çocuğun çalışmasını planlayan ders planları yaparsa, keşfetmeyi ve seçimi teşvik etmek yerine, Montessori malzemelerine odaklanmak hatta zararlı olabilir.

Montessori Ev Okulu, bir çocuğun ilgi alanlarını takip etmenin ne kadar önemli olduğunu açıklamaya yardımcı olmak için kullanılan bir deneyimi paylaşır – ilkokuldan ortaokula ve liseye kadar. Şahsen verdiğim konuşmalar veya bilgiyi paylaştığım durumlar temelinde yazılmıştır.

3. Kitabınızı okumaya başladığımda her zaman Maria Montessori’nin yaşamını hatırlıyorum. Montessori eğitimini dünya çapında çeşitli ülkelerde nasıl ders vermeye başladınız ve yolculuğunuzda ilham kaynakları nelerdi?

İlk resmi dersim, 1971’de Kuzey Kaliforniya’daki AMI eğitim merkezindeydi. Londra’daki kursumuz, İtalyanca gibi bir fonetik dil öğretmek kadar başarılı olacak şekilde İngilizce yazı ve okumayı öğretmenin yeni bir yolunu benimsemişti. Eğitmenlerimden Muriel Dwyer, çocukların İtalyanca’da olduğu gibi 4 yaşında okuyabilmesi ve 4.5 yaşında okuyabilmesi için bu sistemi oluşturması için Mario Montessori Jr. tarafından görevlendirilmişti. ABD’deki AMI eğitmenleri, bu sistemi sunmam için bir araya geldi. 1970-1971’de, Londra’daki eğitimimde harika bir deneyim paylaşmayı seviyordum, ki o zamanda bu eğitim merkezinde 58. kursuydu.

Uluslararası alanda çalışmaya ilham kaynağı gelince, 21 yaşına geldiğimde Avrupa, Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Asya’yı kapsayan bir gemi yolculuğunda öğrenci olarak seyahat etmiştim. Dünya ülkelerinde kültürleri, aile uygulamalarını, eğitimi, sanatı ve dinleri öğrenmeye devam etmek istiyordum. Ayrıca, AMI Montessori’yi ilk kez birkaç ülkeye getirmede etkili oldum ve bunu yapabilmek için kültür hakkında bu bilgilere sahip olmak gereklidir.

4. Bir Montessori Lideri olarak, bir öğretmenin ruhsal hazırlığını nasıl tanımlarsınız?

Bence, sadece okullarda değil, tüm kapasiteleriyle çocuklarla çalışan yetişkinlerin ruhsal hazırlık yapmaları faydalıdır. Kendim için, 1971’de San Francisco’daki ilk sınıfımdan başlayarak, meditasyon yapmadan asla bir sınıfa girmedim. Ve her okul gününün sonunda yapacağım ilk şey buydu. Bugün bu şekilde hazırlanmadan asla işime başlamam.

Bir kez Dharamsala, Hindistan’da, bir Tibetli doktoru görmek için bekliyordum. Doktorlar geldi ve bir odaya girdi ve biz bekleyenler odasındakiler yaklaşık 30 dakika boyunca onları şarkı veya dua söylerken duyduk. Sonunda bir doktor tarafından görülmeye başladığımda, bu süre boyunca ne yaptıklarını sordum. Biraz şaşırmış göründü ve bunlar onun sözleri oldu: “Bir hastayı tedavi etmeden veya iyileştirmeden önce bu süreyi dua etmeden geçiremeyiz.” Bu, bir odaya çocuklarla girmemiz gereken tutum, ve Montessori yazılarında bu fikri defalarca görüyoruz.

5. 21. yüzyıl teknolojisinin hızla ilerlemesi karşısında, Montessori eğitiminin geleceği hakkında ne öngörüyorsunuz? Röportajınızı okuyacak olan gelecekteki öğretmenlere ne tavsiye edersiniz?

Her gün bir ruhsal uygulama yapmanın asla modası geçmeyeceğini ve ardından gün boyunca “diğerlerine kendi istediğimiz gibi davranmamız gerektiğini” belirtirdim. Asla bir çocuğa, bir meslektaşa veya bir arkadaşa nasıl konuşursak, öyle konuşmadan önce bir çocuğa konuşmamalıyız. Bir çocuğun “kötü” olduğunu gördüğümüzde bir an durmalı ve bu davranışın nedenlerini görmek için “onun ayakkabılarında yürümeliyiz”.

Ayrıca, bugün dünyada kendi düşünmemeyi öğrenmiş ve itaate eğitilmiş çok sayıda yetişkinin olmasının nedenlerinden biri, çoğunlukla uzun yıllar boyunca öğretmeni dinleyerek, yetişkin-dikte edilen akademik müfredatlara bağlı kalmış olmalarıdır. Ve bu insanlarda olumsuz duyguların bir kısmı, bu şekilde yaşamanın normal olmamasından kaynaklanmaktadır. Montessori, Dahinin Arkasındaki Bilim’de, bu “fabrika modelinin” nasıl ortaya çıktığını açıklar. Özellikle ilkokul ve Erdkinder yıllarında bu tür bir eğitime dönmemeye çok ama çok dikkat etmeliyiz, aksi takdirde Montessori’nin umduğu “yeni insanı” asla görmeyiz.

Bugün STEM (bilim teknoloji mühendislik matematik) eğitimine çok fazla vurgu yapılıyor, ancak bu teknolojinin tüm bunları bize nereye götüreceğini düşünmeden önce merhamet ve ahlak eğitimi olmadan nereye varacağımızı düşünün – zaten dünya çapında politik sonuçları görüyoruz, daha çok savaşta başarı diplomasi ve ülkeler arasındaki işbirliği. Montessori’de 100 yılı aşkın bir süredir, çocukların öğrenmeyi ve çalışmayı sevmek yerine korku ile büyüdüğü mutlu bir yaşamın diğer yönlerinde eğitim veriyoruz. Bu yüzden, her şeyden önce, iş seçimine saygı göstermeye devam etmeliyiz (bir öğretmen-merkezli müfredat yerine) ve tutkulu çalışma üzerine derin konsantrasyon, bu da diğerlerine karşı iyilik ve merhamete yol açar. Birçok çocuk ve genç yetişkinin bu matematik/bilim/teknoloji konularına ilgi duyacağını, ancak diğerlerinin, keşfetme ve deneyimleme özgürlüğü verildiğinde, dil, sanat, bahçecilik, yemek pişirme, icat etme, inşa etme, dünyaya ve/veya diğer insanlara bakım gibi alanlarda da aynı ilgiyi göstereceğini düşünüyorum. Montessori’nin harika yönlerinden biri, bir çocuğun ve genç bir yetişkinin benzersiz yolunu bulmasına izin vermesi, onu takip etmesi ve bu yoluyla dünyaya katkıda bulunmasıdır.

6. Kozmik eğitim, Montessori yaklaşımının kalbinde yer almasına rağmen, birçok eğitimci bunun hakkında yüzeysel bilgiye sahiptir. Kozmik eğitim felsefesinin anlayışını derinleştirmek isteyen eğitimciler için ne yapılabilir?

Kozmik eğitim, çocuklar kadar yetişkinler için de düşünülmesi gereken bir konudur. Bu konuda daha fazla bilgi için kısa kitabım Montessori Kozmik Eğitimini öneririm. Kozmik eğitim akademik bir müfredat değildir. Zihnin değil, kalbin ve ruhun bir parçasıdır. Hayatta anlam bulmamıza ve gelecek için umutlanmamıza yardımcı olabilir. AMI’nin Genel Direktörü, yeni ebeveynler için en iyi ilk kitap olarak önermiştir. Kozmik Eğitim İçin’’Red Corolla’’, kültür alanları için pratik yaşam, duyuşsal ve dil derslerini sağlar: fizik, botanik, zooloji, tarih, coğrafya, sanat, müzik. Ayrıca, 5 Büyük Ders için temeli oluşturur ve 6-12 sınıfı için tek planlanmış tüm sınıf dersleri olmalıdır, gerisi çocukların izleyişini takip ederek spontane olarak ortaya çıkar.

7. 6 ile 12 yaşları arasındaki çocuklar nasıl çalışacaklarını ve dünyayı nasıl daha iyi bir yer yapacaklarını nasıl öğrenirler? Okul için kozmik eğitimi nasıl entegre edebiliriz?

Yine bu konuda kitaplara başvurmanızı öneririm.

8. Okurken en çok bağ kurduğum kitaplardan biri “Montessori ve Mindfulness. Dalai Lama ile tanışmanız ve farklı dinlere olan ilginiz işinizle nasıl ilişkilidir?

İlk üniversite derecem, felsefe ve dünya dinleri üzerine çift dereceydi. Tüm dinlerin, temelde başkalarına yardım etmeye vurgu yaptığını öğrendim. Bugün bilim, başkalarına yardım etmenin, her zaman kendi kendini düşünmek yerine sağlık ve mutluluğa giden kesin yollardan biri olduğunu kanıtlamıştır.

Sessizlik anları, belirli bir dinin ruhsal bir uygulaması olmasa bile, bir kişinin daha iyi ve daha mutlu olmasına yardımcı olabilecek iç sesi dinlemesine izin verir. Bu, gelişimsel olarak uygun iş üzerinde kesintisiz konsantrasyonun, çocuğun, hatta evdeki bir bebek bile, iç sesi dinlemeyi ve ona göre hareket etmeyi öğrenmesini sağlayan Montessori gününün en önemli parçası olduğu nedenidir. Dalai Lama’nın kitaplarını okumak, bu konuda Montessori’ye çok benzer – her ikisi de, gerçek, merhametli, iç ruhun keşfi deneyimlerini sunar, sadece farklı yollardan. Yetişkinler için meditasyon, çekilme, yoga vb. olabilir, ancak Montessori sınıfındaki çocuk için, öğretmenin, bir çocuğa sunulacak doğru etkinliği bilen, derin konsantrasyonu ve sonucunda ortaya çıkacak olan mutluluğu ve merhameti getirecek sunum.

9. Bu röportaj sırasında sorularımı yanıtlamak için zaman ayırdığınız için içten teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Konuşmamız, geleceği şekillendirmeyi amaçlayan 21. yüzyıl Montessori liderleri ve eğitimcileri tarafından okunacak. Okuyucularımıza vereceğiniz son tavsiye olarak, ne önerirsiniz?

Yukarıda söylediğim her şey, binlerce çocuktan, başarılı öğretmenlerden ve yöneticilerden öğrendiğim her şey, kitaplarımı bulabilirsiniz. Aslında, bugün sadece en az bir kitabımı zaten incelemiş ve önceden tartışmış olan ebeveyn veya öğretmen gruplarıyla çalışmayı tercih ediyorum, özellikle izleyiciler arasında herhangi bir yaş grubundaki çocuklarla bazı önerileri denemiş Montessori öğretmenleri varsa. Ardından yaptığımız konuşmalar çok derin, ilginç ve herkes için ödüllendirici oluyor. Ve çocuklar bundan faydalanıyor. Paylaşmam için beni davet ettiğiniz için teşekkür ederim.